Het is de afgelopen weken erg moeilijk geworden om het succes van Where the Crawdads Sing te negeren. Met de recente verfilming van het boek — in de hoofdrol Daisy Edgar-Jones, bekend geworden dankzij die andere boekverfilming — lijkt de roman van Delia Owens meer dan ooit overal aanwezig.
Ik waagde me enkele maanden geleden aan het tragische verhaal van Kya en draaide met een zucht van opluchting de laatste pagina om. Was de hype te groot geworden en had ik hierdoor torenhoge verwachtingen ontwikkeld? Misschien. Het verhaal en de schrijfstijl konden me simpelweg niet bekoren. Fans loven het boek vanwege de prachtige natuurbeschrijvingen, de complexe personages en het spannende plot. Ik leek daar tijdens het lezen niets van terug te vinden.
Ongeveer een maand na die teleurstelling las ik Het papieren paleis, dat afgaande op de korte inhoud weinig gemeenschappelijk leek te hebben met Where the Crawdads Sing. En toch, zijn er verschillende parallellen te trekken tussen beide romans. Ik raad Het papieren paleis zowel de liefhebbers als de critici van Delia Owens aan, omdat Miranda Cowley Heller met dezelfde ingrediënten een beter resultaat aflevert.
Achterflap
Op een vroege zomerochtend, lang voordat de anderen wakker worden, duikt de vijftigjarige Elle Bishop in het ijskoude water van het meertje naast Het papieren paleis, het zomerhuis waar ze al sinds haar jeugd elke vakantie doorbrengt. Elle is gelukkig getrouwd en heeft drie kinderen, maar deze ochtend is alles anders. De avond tevoren is ze tijdens het diner weggeglipt met Jonas, al sinds hun kindertijd haar beste vriend. Terwijl hun partners binnen zitten te kletsen hebben Jonas en Elle voor het eerst van hun leven seks met elkaar.
De volgende vierentwintig uur zullen allesbepalend zijn voor Elle. Kiest ze voor het veilige bestaan dat ze zo zorgvuldig heeft opgebouwd? Of gooit ze alles overboord voor het leven met Jonas waar ze nooit eerder van durfde te dromen? Gaandeweg dringen de herinneringen aan haar jeugd zich steeds meer aan haar op. Hoewel ze een afschuwelijk deel daarvan altijd zo goed mogelijk verborgen heeft gehouden, wordt Elle nu gedwongen de confrontatie met zichzelf aan te gaan.
Het plot
De gelijkenis begint eigenlijk al bij de opbouw van de verhalen: vlak na een ingrijpende gebeurtenis (moord of overspel) start het verhaal. Vervolgens wordt in de rest van het boek de weg ernaartoe verder uitgediept om dan te eindigen met de ontknoping: wie pleegde de moord of wie kiest Elle?
Daar waar Where the Crawdads Sing het verhaal opsplits in het heden (politieonderzoek) en het verleden (familiegeschiedenis) gaat Het papieren paleis nog een stapje verder. Het verhaal in het heden speelt zich volledig af op één dag (de dag na het bedrog van Elle) en het verleden start bij de kinderjaren van de moeder van Elle. Er wordt meer in de tijd gesprongen en het lijkt alsof Miranda Cowley Heller een hoop puzzelstukjes over de tafel uitgooit die niet bij elkaar lijken te passen. Dat zorgt ervoor dat het verhaal traag op gang komt. Eenmaal de puzzelstukjes in elkaar beginnen te vallen, lees je het boek in een ruk uit.
Houdt loslaten in dat je alles kwijtraakt of juist dat je alles krijgt wat je nooit hebt gehad.
Complexe personages
De acties van alle personages in Where the Crawdads Sing hebben als doel van Kya een complex personage te maken. Daardoor krijg je allereerst hele vlakke nevenpersonages die soms neigen in stereotypen te veranderen en blijkt Kya bij nader onderzoek een al even vlak personage omdat alles haar gewoon lijkt te overkomen.
Dat is anders bij Elle. Aan het begin van het verhaal leer je haar kennen net nadat ze overspel gepleegd heeft en wordt het onmiddellijk duidelijk dat er een tweestrijd in haar woelt. Verderop in het verhaal overkomt haar ook de nodige miserie, die alles wat je tot dan toe weet in een ander licht plaatst. Elle is nooit louter slachtoffer of dader, maar een mens van vlees en bloed met de nodige emotionele bagage. Dat geldt eigenlijk voor alle personages rondom haar: afwisselend heb je sympathie voor Elle, Jonas, Peter… Alle info die Miranda Cowley Heller je met mondjesmaat voedt, zorgt voor een genuanceerde ‘bigger picture‘ waardoor je als lezer echt meevoelt met de personages.
De natuur
De natuurbeschrijvingen van het moeras in Where the Crawdads Sing zijn oké, misschien een beetje aan de langdradige kant. Bij Het papieren paleis daarentegen heb ik van alles wat er terloops vermeld wordt opgezocht. Zo weet ik nu dat duiven via geur hun thuis kunnen vinden en dat ik geen bijtschildpad in het donker wil tegenkomen.
Als dit alles je niet overtuigt om deze pageturner over liefde, familie en de fouten uit het verleden die altijd boven water komen te lezen dan weet ik het ook niet meer.
Het papieren paleis | Miranda Cowley Heller | vert. Roos van de Wardt | De Bezige Bij